Rodzaje pedałów rowerowych: jakie wyróżniamy?

Rodzaje pedałów rowerowych to temat niezbyt skomplikowany, choć niejednemu początkującemu adeptowi kolarstwa namieszał już w głowie. Wszystko przez mnogość dostępnych modeli, konfiguracji i standardów (szczególnie w przypadku pedałów zatrzaskowych). Ten artykuł ma więc za zadanie uporządkować dostępne informacje i być jasną wskazówką dla każdego, kto stoi przed zakupem swoich pierwszych lub kolejnych już pedałów i nadal nie wie, na który rodzaj się zdecydować.

Pedały rowerowe – rodzaje mają znaczenie?

Osoby niepochłonięte rowerową pasją mogłyby powiedzieć, że pedały to najmniej istotny element roweru. Ot, zwyczajne płaskie platformy, na których kładziemy stopy, by móc napędzać jednoślad. Każda osoba znająca tę tematykę doskonale zdaje sobie sprawę, że to właśnie pedały (i buty) są kluczowym punktem styku kolarza z rowerem i od ich jakości oraz rodzaju zależą osiągi oraz wygoda, a nierzadko także bezpieczeństwo rowerzysty!

Dobranie odpowiednich pedałów do charakteru tras, którymi jeździmy, prędkości, rodzaju roweru i okoliczności to absolutna podstawa. Mimo że rodzajów pedałów wyróżniamy w zasadzie jedynie trzy, to w każdej z tych grup znajdziemy kolejne podgrupy, producentów i ich autorskie rozwiązania.
W dalszej części tego wpisu wymienimy obecne na rynku rodzaje pedałów rowerowych i scharakteryzujemy każdy z nich.

Rodzaje pedałów rowerowych – charakterystyka i przeznaczenie

Wyróżniamy dwa główne rodzaje pedałów rowerowych oraz trzeci, będący hybrydą obu tych rozwiązań. Każdy z nich ma swoje wady i zalety, a o najważniejszych cechach przeczytasz poniżej.

Pedały platformowe

To klasyczne, najbardziej powszechne i spotykane w zdecydowanej większości rowerów fitness, rowerach miejskich i wszelkich konstrukcjach przeznaczonych do jazdy „na co dzień” pedały z platformą. Spotykamy je także w rowerach MTB i konstrukcjach przeznaczonych do dyscyplin grawitacyjnych, jak dirt czy BMX. Mogą być wykonane z plastiku, metalu lub połączenia tych materiałów. W przypadku pedałów górskich platforma jest zazwyczaj szeroka i wyposażona w tak zwane piny, czyli metalowe wypustki zwiększające przyczepność buta podczas jazdy rowerem po górach, ale nie unieruchamiające go, jak pedały zatrzaskowe.

Wśród modeli platformowych bardzo popularne są pedały Cube Slasher – metalowe, wytrzymałe i bardzo lekkie pedały z pinami. Oprócz nich godne polecenia są także równie lekkie, kompozytowe, dostępne w wielu kolorach Cube Acid C1-IB.

Pedały zatrzaskowe

Spotykane głównie w rowerach szosowych, przełajowych i gravelowych, ale także w konstrukcjach trekkingowych i innych o przeznaczeniu wyprawowym. Zasada ich działania jest prosta – umieszczony na podeszwie specjalnie przygotowanego buta metalowy blok zatrzaskuje się odpowiednim miejscu konstrukcji i unieruchamia stopę w jednej, wybranej wcześniej pozycji. Dzięki temu kolarz zyskuje pełną kontrolę nad rowerem (bo stopa nie przesuwa się na pedale w trakcie jazdy po nierównościach) oraz wygodę – but jest zawsze w tej samej pozycji względem pedału. Nie tracimy więc czasu na znalezienie wygodnego miejsca dla swojej stopy.
Wypięcie z zatrzasku jest proste i intuicyjne: wystarczy ruch piętą na zewnątrz, żeby blok wyskoczył ze sprężyny. Nie ma więc mowy o niebezpieczeństwie niewypięcia na skrzyżowaniu czy przed przejazdem kolejowym. Wpinanie i wypinanie buta bardzo szybko wchodzi w nawyk, a osoby, które przyzwyczaiły się już do tego systemu, bardzo rzadko wracają do tradycyjnych pedałów platformowych.
Wyróżniamy różne rodzaje zatrzaskowych pedałów szosowych, górskich czy turystycznych. Najpopularniejszym standardem jest obecnie Shimano SPD (oraz Shimano SPD-SL w przypadku bloków szosowych). Buty i pedały współpracujące z tym systemem produkują różne marki, ale najbardziej powszechny model pochodzi z samego źródła. SHIMANO M-540 to prawdziwa legenda i pedały polecane zarówno początkującym, jak i zaawansowanym bikerom.

Pedały zatrzaskowo-platformowe, zwane także hybrydowymi

To szczególna konstrukcja, łącząca w sobie zalety obu powyższych rozwiązań. Pedały wyposażone są zarówno w tradycyjną platformę (więc umożliwiają jazdę w „codziennych” butach), jak i zatrzask w jednym z dostępnych standardów. Zatrzask może być jedno lub dwustronny – zależnie od modelu. Tego typu pedały pozwalają na bardziej sportową jazdę. Przydają się szczególnie w sytuacji, gdy jeden rower musi wystarczyć nam do treningów i podczas dojazdów do pracy. Od ręki znika problem zmiany obuwia!
Szukasz konstrukcji spełniającej warunki takiego kompromisu? Sprawdź bardzo popularny model Cube RFR FLAT&CLICK – z jednostronnym wpięciem w standardzie SPD. Świetną propozycją są także aluminiowe pedały Cube Acid Click A5-LSL Float z dwustronnym wpięciem – również dla bloków Shimano SPD.

Które typy pedałów rowerowych nadają się do poszczególnych rowerów?

Poszczególne rodzaje pedałów rowerowych powinno się wybierać nie w oparciu o posiadany rower, a o sposób użytkowania i trasy, po których najczęściej jeździmy. Dla przykładu: w rowerach typu gravel, których naturalnym środowiskiem są polne, leśne i szutrowe ścieżki, wykorzystuje się najczęściej pedały zatrzaskowe w standardzie stworzonym dla rowerów górskich. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, by w tego rodzaju konstrukcji wykorzystać pedały platformowe. Pozwoli to wybrać się w daleką podróż bez zabierania butów na zmianę (buty do pedałów zatrzaskowych mają zazwyczaj sztywną podeszwę, która utrudnia chodzenie, a więc i zwiedzanie atrakcji na piechotę).

Mamy nadzieję, że nasz artykuł rozjaśnił Ci rodzaje pedałów rowerowych! Pamiętaj, że wybór odpowiedniego modelu będzie rzutował na przyjemność, którą czerpiesz z jazdy. W przypadku pedałów zatrzaskowych potrzebne będą Ci także dedykowane buty, jednak to jest już temat na osobny wpis.